Over eenpitters, onderwaterschermen en het modem 8

GentVertaalt trok naar Nederland voor het Nationaal Vertaalcongres 2013

Vrijdag 24 mei 2013 organiseerde de Nederlandse vereniging Teamwork het Nationaal Vertaalcongres 2013. Om onze horizon wat te verruimen, inspiratie op te doen en ons initiatief uit te dragen, trokken wij van GentVertaalt erheen. Het werd een leuk en leerrijk uitstapje — daarom hieronder een greep uit de nieuwe inzichten die we hebben opgedaan!

1. Professor Antonella Sorace bood ons het interessante inzicht dat je de talen die je spreekt niet zomaar aan en uit kunt zetten. Zo stelt zij dat tweetaligen voortdurend de ene taal moeten wegduwen en onderdrukken terwijl ze de andere spreken.
2. Het blijkt heel moeilijk om het begrip “moedertaal” precies te definiëren, en bovendien kan je moedertaal ook onderhevig zijn aan aanzienlijke veranderingen (attrition). De moedertaal van expats is lang niet zo stabiel … maar dat wisten sommigen onder ons natuurlijk al van Astrid Bryan.
3. Veel Nederlanders (zoals Karen Stuurman) blijken het modem in plaats van de modem te zeggen. Zoveel zelfs dat beide lidwoorden vandaag als correct worden beschouwd … maar de onzijdige variant mag ons inziens toch het label Noord-Nederlands meekrijgen, vinden jullie niet?
4. Nog zo’n eigenaardigheidje uit het noorden (denken we toch?): als je somber gestemd bent, kun je (zoals Kees Engels) zeggen dat je “aan het somberen” bent. Nog volgens Kees kun je nagaan of je goed bezig bent als vertaler aan de hand van drie korte gewetensvragen: “Ben ik voldoende gespecialiseerd?”, “Ben ik vindbaar genoeg?” en “Gebruik ik IT genoeg?”.
5. Een scherm met blauwe achtergrond en witte letters, dat noemen mensen die destijds WordPerfect 5.1 gebruikten (zoals Percy Balemans) met de nodige zweem nostalgie in de stem een onderwaterscherm.
6. In de computerwereld wordt kwistig gestrooid met Engels, zoals in deze definitie van Bert Esselink: “Bij crowdsourcing vertaalt een community van niet-professionals de content.” Ook stelde hij met een knipoog voor om het begrip vertaler wat meer prestige te geven met een andere naam — pakweg “Online Marketing Content Expert” — want met een nieuwe titel kun je soms meteen al het dubbele vragen!
7. Chris Walker had het over The HUB, een open kantoorruimte waar je samen met andere zelfstandigen kunt werken. Maar wat ons vooral is bijgebleven is dat mirakels wel degelijk mogelijk zijn en dat je daarvoor bij de nonnen in Vught moet zijn, want Chris meldde dat hij daar Nederlands heeft geleerd in één week tijd. Volgens ons is er in het geval van deze vlotte polyglot van Frans-Amerikaanse oorsprong, die zijn vijfde taal spreekt alsof hij nooit anders heeft gedaan, toch ook wat aangeboren talent mee gemoeid!
8. Nog wat Nederlands woordgebruik dat ons is opgevallen: “Ik ben Beun de Haas”, “mijn beunhazerigheid“, “emplooi vinden” en “publicabel zijn” hoorden we uit de mond van Fedde van Santen, en Han von den Hoff zorgt graag voor voldoende zinsmodificeerders: “Helaas is ontegenzeggelijk desondanks waar dat…”.
   Van Yvette Blankvoort en Bard Jansen leerden we dan weer dat zelfstandige ondernemers in Nederland niet alleen zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel), worden genoemd, maar ook eenpitters. En soms ontmoeten zulke eenpitters elkaar nota bene op aspergeparty’s …
9. We kregen verschillende verhalen te horen van samenwerking tussen vertalers (die overigens meer dan eens uitmondde in een fusie of een overname). Om samen te werken hoef je in dit internettijdperk niet meer in dezelfde kamer of op hetzelfde continent te zijn, zoals werd gedemonstreerd door Christina Guy en Kevin Lossner. Zij toonden ons hoe je met TeamViewer niet alleen kunt videobellen (zoals met Skype), maar tegelijk ook mekaars computerscherm kunt zien en zelfs muisbewerkingen kunt uitvoeren bij de ander.
10. En tot slot: naast software voor je computer bestaan er ook tal van apps voor smartphones om het leven van vertalers te vergemakkelijken. Jamie Lingwood had het onder meer over Dragon Dictation, Dropbox, Evernote en Hootsuite. Het publiek leek ons nog het meeste onder de indruk van LogMeIn, een gratis app waarmee je op afstand aan je bestanden op je computer kunt (mits die thuis nog aan staat en verbonden is met het internet). Dat kan wel eens een je redding in de nood zijn als je een vertaling hebt geleverd aan een klant, dan boodschappen gaat doen en plots telefoon krijgt omdat je de bijlage bij je e-mail vergeten bent! Daar sta je dan, met een volle winkelkar achter in een lange rij in de Colruyt… schitterend toch als je dan even via mobiel internet kunt bladeren naar het juiste bestand om het alsnog door te sturen?